Professionele achtergrond (werk, studie)

Meijerink vindt dat men haar na 25 jaar onderwijs gerust een “onderwijsbeest” mag noemen. Ze leerde het onderwijs vanuit verschillende perspectieven kennen, van docent veehouderij tot directeur van een VSO school voor doof en slechthorende leerlingen. Enkele voorbeelden van innovaties zijn op dit moment het nieuwe praktijkgerichte vak voor het vmbo en het competentiegericht onderwijs tijdens haar werk op het middelbaar beroepsonderwijs. De rode draad in al deze onderwijsvormen en de functies van Meijerink is samen innoveren. “Met veel plezier ben ik sinds 2018 betrokken bij het onderzoek naar grootschalige innovaties van Suzanne Verdonschot als co-onderzoeker. Met mijn master Leren en Innoveren op zak geef ik vorm aan het leren en innoveren binnen mijn huidige onderwijsinstelling Stichting Carmelcollege. Samen doen wat werkt is mij op het lijf geschreven.”

Onderwerp

Het onderwerp van het PD-traject van Meijerink draait om samen onderzoekend werken: hoe, wat en waarom? Ze licht toe: “Regelmatig lopen docententeams in het voortgezet onderwijs tegen situaties aan waar geen kant-en-klare antwoorden of standaardoplossingen voor bestaan. Docenten maken beslissingen vanuit een onderbuikgevoel of op basis van ervaring. Onderzoek doen staat meestal op zichzelf en is geen integraal onderdeel van de werkwijze en cultuur. De verbinding van praktische wijsheid en wetenschappelijke kennis wordt dan ook niet gemaakt of niet efficiënt en effectief gebruikt. Hierdoor blijven belangrijke inzichten van wetenschappelijk onderzoek op de plank liggen en komen innovaties in de onderwijspraktijk lastig van de grond. De continu veranderende maatschappij en de complexiteit van het beroep van docent dragen hieraan bij. En juist in deze sector is innovatie zo hard nodig vanwege de maatschappelijke impact.”

Samen onderzoekend werken (SOW) is essentieel volgens Meijerink om te innoveren en het onderwijs te verbeteren. Bij deze vorm van samenwerken bestuderen docenten samen een vraagstuk uit de praktijk, met kennis van zowel de praktijk als de wetenschap. Vervolgens kijken zij terug op hun aanpak, handelingen, gevolgen en de inzichten die ze hebben opgedaan. Meijerink: “Effectief SOW vraagt om opnieuw doordenken van de structuur en de werkprocessen in scholen, zodat SOW een integraal onderdeel wordt van de dagelijkse praktijk. Voor de individuele docent betekent dat het aanleren van onderzoeksvaardigheden, en voor een docententeam een andere systematische manier van samenwerken om een vraagstuk aan te pakken. Ook de manier waarop een school georganiseerd is, beïnvloedt deze nieuwe vorm van samenwerken. Tijdens het PD-traject zal ik onderzoeken door welke gerichte interventies SOW succesvol toegepast kan worden in docententeams. Ook bekijk ik hoe structuur, cultuur en processen binnen de school optimaal ingericht kunnen worden om het samen onderzoekend werken te versterken.”

Persoonlijke motivatie

Meijerink lich haar persoonlijke motivatie voor het onderwerp toe: “Mijn stil gekoesterde wens om met meerdere docententeams te werken aan ‘goed onderwijs’ en samen onderzoekend te werken wordt hiermee realiteit. Ik kijk uit naar een traject waarin ik meer organisatiesensitiviteit ga ontwikkelen, mijn systemische kijk vergroot en situationeel leer kijken naar urgente vraagstukken. Door de opzet van dit PD-traject en mijn onderzoek zal ik de invloed op mijn eigen rol en opstelling scherper krijgen en ontwikkelen.”

Probleem oplossen

Het probleem dat Meijerink wil oplossen is het van de grond krijgen van innovaties in de onderwijspraktijk door niet alleen op onderbuikgevoel of ervaring te varen. “Meer en sterker SOW met docententeams, waardoor de verbinding van praktische wijsheid en wetenschappelijke kennis efficiënt en effectief wordt gebruikt. Het ontsluiten van belangrijke inzichten van wetenschappelijk onderzoek. Dit draagt bij aan het verbeteren van de kwaliteit van ‘goed onderwijs’.

Aanpak

Het participatief actieonderzoek van Meijerink zal in drie fasen worden uitgevoerd binnen de stichting Carmelcollege.

• Eerst zal er aan de hand van learning histories een beter begrip van het Samen Onderzoekend Werken (SOW) gevormd worden.
• Vervolgens worden er in co-creatie ontwerpregels opgesteld voor handvatten en tools om samen SOW te versterken. Deze worden in co-creatie met vier docententeams (her)ontworpen.
• Tenslotte vindt er een opschaling plaats naar acht docententeams om de tools en handvaten te gebruiken. Waarbij de eerste vier docententeams met een train de trainer aanpak meer zelfredzaam zijn.

Vanaf het begin van het onderzoek zal er een denktank van schoolleiders geformeerd worden die zich richt op de onderwijsorganisatie voor het versterken van het SOW. In de laatste fase van het onderzoek komt er een brede werkveldbijeenkomst waarbij alle betrokkenen samen komen om inspiratie, ervaringen en kennis te delen over het SOW. 

Waarom PD-traject

Toen Meijerink voor het eerst over de opzet van het PD-traject las, begon haar onderwijshart flink te kloppen. “Voor mij is dit de ultieme manier om te leren en mijn professionele ontwikkeling een boost te geven. Als praktisch ingestelde professional leer ik vooral door te doen. Met mijn ervaring in het doen van onderzoek en het co-creëren wordt het tijd dat ik ruimte geef aan mijn ontwikkeling naar een professional doctor. Daadwerkelijk sterker samen onderzoekend werken aan ‘goed onderwijs’ in de docententeams van stichting Carmelcollege, dat is de praktijk veranderen in dit PD-traject. Soms noem ik het ‘praktisch promoveren’ als collega’s vragen wat ik precies ga doen.”

Bereikt over vijf jaar

Meijerink wil over vijf jaar bereikt hebben dat de acht docententeams daadwerkelijk sterker samen onderzoekend werken aan ‘goed onderwijs’. En dat deze teamleden het als vanzelfsprekend vinden dat ze op een onderzoekende manier een vraagstuk aanpakken. Meijerink vindt dat daar uiteraard een betrokken schoolleiding bij hoort die in staat is om een schoolorganisatie zo in te richten dat dit mogelijk wordt gemaakt.” 

Nog leren

Meijerink kijkt uit naar een traject waarin ze meer organisatiesensitiviteit gaat ontwikkelen, haar systemische kijk vergroot en situationeel leert kijken naar urgente vraagstukken. “Door de opzet van dit PD-traject en mijn onderzoek zal ik de invloed op mijn eigen rol en opstelling scherper krijgen en ontwikkelen. Daarnaast zal ik mij ontwikkelen in het wetenschappelijk schrijven. Door het coachen van docententeams zal ik mij meer skills eigen maken.” 

Hulp van PD-organisatie

Meijerink geeft aan welke hulp ze verwacht van de PD-organisatie: “We starten met een nieuw en uniek traject in Nederland. Eigenlijk bouwen wij de brug terwijl wij er overheen lopen. Dat betekent dat wij pionieren. Bij pionieren horen nieuwe procedures, formulieren, het opbouwen van een netwerk en bovenal reflectie. Mijn verwachting is dat de PD-organisatie ons ondersteunt in het opbouwen van een netwerk rondom het PD-traject en ons een platform geeft waar wij kunnen reflecteren en samen bouwen aan de invulling van het PD-traject.” 

Droom

Meijerink heeft een droom: “Mijn droom is dat mijn collega’s op het voortgezet onderwijs na vier jaar mij bedanken voor de tools en manier van werken aan vraagstukken waaraan zij werken. Daarna hoop ik op de volhoudbaarheid van SOW. Zodat mijn collega’s met nieuwe vraagstukken en in nieuwe groepssamenstellingen samen onderzoekend blijven werken aan ‘goed onderwijs’. Mijn stil gekoesterde wens om met meerdere docententeams te werken aan ‘goed onderwijs’ en samen onderzoekend te werken wordt hiermee realiteit.”

Spannend

Meijerink weet wat ze nog spannend vindt: “Doordat ik niet uit het hoger onderwijs kom en ik nog minder bekend ben in het wetenschappelijk onderwijs is dat voor mij een nieuwe cultuur. Daarnaast heb ik ervoor gekozen om mij te verbinden aan de Hogeschool van Amsterdam. Ook dat is voor iemand uit het oosten van het land een andere cultuur. Dat maakt mij nieuwsgierig, maar het is ook spannend hoe ik deze cultuurverschillen ga ervaren. Daarnaast is mijn rol als actieonderzoeker compleet anders dan toen ik zelf docent was. Het is best spannend om met een andere pet op de docententeams als een teamcoach te benaderen en niet te veel betrokken te raken bij hun praktijkvraagstuk. Om de feeling met de praktijk te blijven ervaren blijf ik twee halve dagen in de week ‘met de voeten in de klei’ biologieles geven aan vier mavo op het Avila College in Hengelo.”