Professionele achtergrond

Sophia Bardoutsou is een componist en docent en geïnteresseerd in compositie als sociale praktijk. De afgelopen jaren werkte Bardoutsou op het snijvlak van akoestisch geluid, digitale media en diverse disciplines, waarbij ze niet-lineaire compositorische vormen onderzocht. Vaak door middel van speelse technieken en onbepaaldheid nodigde Bardoutsou muzikanten en het publiek uit om de creatieve uitkomst van haar composities te beïnvloeden. De afgelopen jaren werkte Bardoutsou als freelance componist, muziekdocent en koordirigent. Bardoutsou is doorlopend lid geweest van koren en vocale ensembles.

Onderwerp

Bardoutsou licht het onderwerp van haar PD-traject toe: “Mijn onderzoek richt zich op het concept van de stem, waarbij ik zowel de fysieke als de metaforische dimensie ervan onderzoek als een collectief, in plaats van individueel, streven naar communicatie. Ik wil onderzoeken hoe luisteren essentieel is voor collaboratieve creatie en hoe dit, in combinatie met de performatieve kracht van vocaliseren, een meer ecologische manier van zijn kan bevorderen. Dit onderzoek probeert ons bewustzijn te verschuiven naar het idee van ‘persoon’ als het Latijnse ‘per – sonare’, waarbij wordt benadrukt hoe we klinken door de ‘maskers’ die onze identiteit vormgeven.”

Persoonlijke motivatie

Bardoutsou is gefascineerd door de stem als instrument voor collectieve expressie en de manier waarop taal de betekenis van een ervaring kan transformeren. “Ik hou ervan om me te verdiepen in de ware betekenis van woorden en te onderzoeken hoe ze ons begrip beïnvloeden. Dit onderwerp boeit mij vanuit zowel een ervaringsgericht als een theoretisch perspectief, omdat ik geloof dat deze twee aspecten altijd met elkaar verweven zijn. Bovendien denk ik dat het belangrijker dan ooit is dat we naar elkaar leren luisteren en samen onze stem laten horen om de diversiteit van onze wereld te behouden en mondiale uitdagingen aan te pakken. Als kunstenaar ben ik gepassioneerd door het opbouwen van een ondersteunende gemeenschap in een veld dat vaak individualistisch en competitief aanvoelt.”

Probleem oplossen

Bardoutsou licht het probleem toe dat ze wil oplossen: “In mijn academische reis, geworteld in het componeren van muziek, komt het concept van ‘het vinden van je stem’ vaak naar voren als een belangrijk doel. Deze uitdrukking, die in het neoliberale discours vaak wordt gebruikt om persoonlijke creativiteit en onafhankelijkheid te benadrukken, blijft echter grotendeels ononderzocht. Filosofische studies suggereren dat het hebben van een stem betekent dat je gehoord wordt en een verschil maakt in de gedachten en acties van anderen, waarbij wordt benadrukt dat ‘het vinden van je stem’ eerder een sociale zoektocht is dan een individuele zoektocht. Mijn interesse in compositie als sociale praktijk leidde mij tot interdisciplinair werk, waarbij ik problemen in de communicatie binnen samenwerkingen aan het licht bracht. Kunstenaars die met een onbekende taal experimenteren, voelen zich vaak buiten hun comfortzone, wat resulteert in overgeïmproviseerde of ongeïnspireerde resultaten. Dit onderzoek richt zich op het verkeerd opgevatte idee van de stem in individuele creatie en het gebrek aan hulpmiddelen voor effectief samenwerkingswerk tussen disciplines/talen.”

Aanpak

Bardoutsou gaat het onderzoek benaderen door haar achtergrond in compositie, akoestisch geluid en interactieve media te integreren met samenwerkingswerk binnen het Brownout Collective, een collectief voor performancekunst bestaande uit geschoolde en ongeschoolde kunstenaars uit verschillende disciplines. “Ons doel is om een gemeenschappelijk systeem te ontwikkelen voor interdisciplinaire samenwerking en prestaties, terwijl wij tegelijkertijd gebruik maken van bestaande raamwerken op het gebied van stem en communicatie. Daarnaast streef ik ernaar om samen te werken met andere gemeenschappen en groepen in verschillende settings om de reikwijdte en impact van het onderzoek te verbreden en het proces te verrijken met diverse perspectieven en ervaringen.”

Bereikt over vijf jaar

Bardoutsou wil over vijf jaar ‘Vocalising Resonance’ hebben ontwikkeld, een opslagplaats van nieuwe compositorische hulpmiddelen en systemen die interdisciplinaire samenwerking mogelijk maken. “Ik wil bijdragen aan het discours over stem als een collectieve, sociale praktijk en deze concepten implementeren in zowel educatieve als professionele omgevingen. Daarnaast hoop ik de activiteiten en impact van het Brownout Collective uit te breiden, waardoor diepere en betekenisvollere samenwerkingen tussen verschillende artistieke disciplines worden bevorderd.”

Nog leren

Bardoutsou heeft goed in beeld wat ze nog wil leren: “Ik moet leren vocaliseren, horen en luisteren als een performatieve collectieve praktijk. Ik heb daarom vooral veel oefening nodig in samenwerkingsomgevingen.”

Hulp PD-organisatie

Bardoutsou weet wat ze wil van de PD-organisatie: “Ik verwacht toegang tot een netwerk van onderzoekers en peer groups, mogelijkheden om mijn onderzoek te presenteren op conferenties en andere evenementen, ondersteuning voor de specifieke behoeften van mijn onderzoek, en training en begeleiding die relevant zijn voor mijn werk. Daarnaast zoek ik een empathische en open gemeenschap, vooral in deze uitdagende tijden.”

Droom

De droom van Bardoutsou is om een revolutie teweeg te brengen in de manier waarop we de stem in artistieke praktijken begrijpen en gebruiken, waarbij ze de rol ervan als collectief en ecologisch instrument benadrukt. “Ik streef ernaar een mondiaal netwerk van kunstenaars en onderzoekers te creëren die over verschillende disciplines heen samenwerken om innovatieve, impactvolle werken te ontwikkelen die hedendaagse sociale en ecologische kwesties aanpakken. Uiteindelijk hoop ik een meer onderling verbonden en empathische artistieke gemeenschap te bevorderen.”

Spannend

Bardoutsou vindt de potentiële ontdekkingen die uit dit onderzoek kunnen voortkomen spannend. “Even opwindend is de mogelijkheid dat dit onderzoek mensen bij elkaar zal brengen en hen zal aanmoedigen om diversiteit te omarmen en om meer geïntegreerde gemeenschappen te helpen creëren.”